„To ważne, żeby mieć dobre, piękne wspomnienia,
bo one dają nam siłę w najgorszy nawet czas”
W. Traczyk-Stawska
Zdjęcia są efektem wizyty autora w Warszawie i osobistego spotkania z bohaterką naszych czasów, Panią Wandą Traczyk-Stawską, uczestniczką Powstania Warszawskiego oraz nauczycielem i wychowawcą wielu pokoleń młodych Polaków, w tym dzieci szczególnej troski.
Zdjęcia obrazują miejsca pamięci osób poległych w trakcie Powstania Warszawskiego. Ich opisy to cytaty zaczerpnięte z rozmowy autora z bohaterką fotoreportażu, które obrazują wartości, jakimi w swoimi życiu kierowała się i kieruje nadal Pani Wanda Traczyk-Stawska, a które winny stanowić dla nas życiowy drogowskaz.
„Marzy mi się Polska, która dba o szkoły” – Pani Wanda Traczyk-Stawska, bohater czasu wojny i pokoju.
W powstaniu warszawskim brała udział jako strzelec i łączniczka Oddziałów Osłonowych Komendy Głównej Armii Krajowej. Walczyła w Śródmieściu oraz na Powiślu.
6 września 1944 została ciężko ranna. Po kapitulacji powstania trafiła do niewoli niemieckiej, do Polski wróciła w 1947 roku. Po wojnie ukończyła studia na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego i podjęła pracę jako nauczycielka w warszawskich szkołach: początkowo w Szkole Specjalnej nr 6 dla dzieci specjalnej troski a następnie w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 3. Równolegle zajmowała się odszukiwaniem mogił powstańczych na terenie Warszawy. Była inicjatorką opieki nad cmentarzem Powstańców Warszawy, współinicjatorką ustanowienia w 2015 roku przez Sejm RP dnia 2 października Dniem Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy oraz inicjatorką budowy Izby Pamięci
w Parku Powstańców Warszawy. Pełni funkcję przewodniczącej Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy przy Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Jej wojenne losy zostały opowiedziane w filmie dokumentalnym w reż. Marianny Bukowski pt. „Portret żołnierza” a także w książce Michała Wójcika pt. „Błyskawica. Historia Wandy Traczyk-Stawskiej – żołnierza powstania warszawskiego”. Wielokrotnie odznaczana
i uhonorowana m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Honorowym obywatelstwem miasta stołecznego Warszawy, Nagrodą „Stołek” „Gazety Stołecznej” (za przywrócenie pamięci o cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli), Złotą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego, Nagrodą „Korony Równości” w kategorii „Zaangażowanie społeczne” w plebiscycie Kampanii Przeciw Homofobii, Honorową Nagrodą im. Jana Rodowicza „Anody” (przyznaną przez Muzeum Powstania Warszawskiego), Nagrodą czytelników i czytelniczek w plebiscycie „Superbohaterki” magazynu „Wysokie Obcasy”, Tytułem Warszawianki Roku oraz Nagrodą im. Janusza Korczaka w kategorii „osoby publiczne”.
„Czuliśmy, że przywracamy sobie godność.„
Pomnik Powstania Warszawskiego – pomnik ku czci bohaterów powstania warszawskiego zlokalizowany na wschodniej stronie placu Krasińskich w Warszawie. W monumentalnej konstrukcji widać jak część z powstańców wchodzi do kanału (nawiązanie do ewakuacji Starówki), a część wybiega spod konstrukcji przypominającej walące się ściany i cegły spadające w wyniku wybuchu.
Muzeum Więzienia Pawiak – ul. Dzielna 24/26 w Warszawie. Upamiętnia działalność więzienia Pawiak w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939–1944. Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat więzienia wysadzonego przez Niemców w sierpniu 1944 roku. Podczas budowy wykorzystano większość znalezionych
w czasie odgruzowywania obiektu krat, zawiasów, zamków i okuć oraz zabezpieczono wydobyte z ruin dokumenty, elementy wyposażenia i przedmioty używane przez więźniów.
W skład zespołu pomnikowego wchodzi także brązowa kopia wiązu, świadka historii – na którym rodziny ofiar od 1945 roku umieszczały tabliczki epitafijne.
„Płaczę rzadko ale gdy zobaczyłam to cierpienie, to płakałam.„
Pomnik symbolizujący matki, których dzieci zginęły w Powstaniu Warszawskim. Nazywany „polską Niobe” na cześć Pani Wandy Lurie, na której oczach, w czasie rzezi Woli,
w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego, Niemcy rozstrzelali trójkę jej małych dzieci. Ona sama, była wtedy w dziewiątym miesiącu ciąży, cudem przeżyła egzekucję. Pomnik posadowiony obok Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.
Pomnik Polegli Niepokonani – ul. Józefa Sowińskiego 49 w Warszawie. 6 sierpnia 1946 roku pochowano w tym miejscu 10 ton ludzkich prochów zebranych w całej Warszawie. Ponad kryptą odsłonięto pomnik poświęcony pamięci mieszkańców Warszawy, którzy w latach 1939-1944 oddali swoje życie w obronie stolicy. Pomnik przedstawia rannego powstańca zasłaniającego własnym ciałem wyrwę w barykadzie. Trzymana przez niego tarcza zasłania kierunek zachodni, co sugeruje atak ze strony Niemców. Wokół pomnika ułożono bruk zebrany z wolskich ulic.
„To cywile ponieśli wtedy największą ofiarę.„
